بیوفیدبک تکنیکی است که در آن فرد آموزش می بیند تا  کنترل عملکردهای فیزیولوژیکی اش را بدست بگیرد. فرایندی از یادگیری. در آموزش بیوفیدبک حسگرهایی به بدن  وصل می شود تا سیگنال هایی از ماهیچه ها، غده های عرق، دمای بدن و ضربان قلب را ثبت کنند.

بازخورد سیگنال های بیولوژیکی به یادگیرنده کمک می کند تا کنترل ذهنی را برای فرآیندهای بیولوژیکی ناخودآگاه به دست آورد. یادگیرنده اطلاعاتی را در مورد تغییرات زیر حسگرها به صورت لحظه به لحظه دریافت می کند. این اطلاعات ممکن است به صورت صدا، نمایشات دیجیتالی و یا گرافیک های رایانه ای باشند.

بیوفیدبک، خودپنداره قوی تری را در فرد ایجاد می کند، و مراجع می داند که مسئولیت سلامت روان و جسم با خود اوست. یادگیرنده می داند که  سیگنال های فیدبکی را دریافت می کند که منعکس کننده بیولوژی خودش است. این علائم تشخیص ها و توضیحات روان درمانگر نیستند که مراجع در مقابل آنها مقاومت کند. در بیوفیدبک مراجع رودرروی خودش قرار می گیرد و سرزنشی برای شکست در درمان متوجه درمانگر، اعضای خانواده یا دنیای بیرون نخواهد بود . بیوفیدبک مراجع را برای جستجوی دنیای درونی خودش آزاد می گذارد. به علاوه بیوفیدبک روشی غیرتهاجمی به شمار می آید که هیچگونه عوارض جانبی نخواهد داشت. به ویژه اثرات این تکنیک همیشگی و پایدار خواهد بود.

نوروفیدبک نیز نوعی بیوفیدبک است که معمولا برای عملکردهای مغزی استفاده می شود. برای آشنایی بیشتر با نوروفیدبک به لینک روبرو رجوع کنید. نوروفیدبک چیست؟

 

موارد استفاده از بیوفیدبک

از جمله مواردی که می توان از بیوفیدبک استفاده کرد می توان به بیماری ها و مشکلات فیزیکی زیر اشاره کرد.

• آسم
• سندرم روده تحریک‌پذیر
• بیماری کرون
• بی‌اختیاری ادرار
• درد مزمن در ناحیه پا، گردن، و کمر
• درد در ناحیه پایین کمر
• زخم معده
• اسپاسم عضلات
• مشکلات عصبی عضلانی
• دندان قروچه
• مشکلات مفصل گیجگاهی
• گرگرفتگی
• مشکلات حرکتی
• آسیب‌های مغزی
• مشکلات ناشی از ضربه شلاقی
• بی‌خوابی
• روماتیسم مفصلی
• فشار خون بالا
• فشار خون پایین
• بیماری رینود
• عوارض جانبی شیمی‌درمانی و به‌طور خاص حالت تهوع و استفراغ
• سر درد شامل میگرن
• آریتمی قلب (ضربان نامنظم قلب)

 

مریم بهمنی، کارشناس مهندسی پزشکی

برگرفته از کتاب مبانی نوروفیدبک نوشته جان ام. دموس